مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها

جزئیات:

 

توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

 

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

 

توضیحات نظری کامل در مورد متغیر

 

پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه

 

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

 

منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

 

1)مقدمه...........................................................................................................................................................25

 

2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. ........................................................................................................25

 

2-2-1). شهر......................................................................................................................................................25

 

2-2-2). برنامه­یزی...........................................................................................................................................26

 

2-2-3). برنامه­ریزی شهری.............................................................................................................................27

 

2-2-4). کاربری اراضی.....................................................................................................................................27

 

2-2-5). رشد و توسعه شهری.........................................................................................................................28

 

2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی.......................................................................................................................28

 

2-2-7). فضای شهری......................................................................................................................................29

 

2-2-8). بافت....................................................................................................................................................29

 

2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر................................................................................30

 

2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک...................................................................................31

 

2-2-11). نظریه­های هسته­های متعدد شهر یا شهر چند هسته­ای........................................................31

 

2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز.................................................................................................32

 

2-2-13). نظریه ساخت ستاره­ای شکل........................................................................................................32

 

2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر..........................................................................................33

 

2-2-15). نظریه شهر خطی............................................................................................................................33

2-3). متغیرهای موثر در مکان­یابی توسعه­ی فیزیکی شهرها.................................................................33

2-3-1). مقدمه.................................................................................................................................................33

2-3-2). ژئومورفولوژی....................................................................................................................................34

2-34). جنس خاک..........................................................................................................................................34

2-3-5). قابلیت خاک. ..................................................................................................................................35

 

2-3-6). شیب...................................................................................................................................................35

 

2-3-7). باد.......................................................................................................................................................35

 

2-3-8). آب­های زیر­زمینی.............................................................................................................................36

 

2-3-9). ارتفاع...................................................................................................................................................36

 

2-3-10). رعایت حریم گسل.........................................................................................................................36

 

2-3-11). جهت­های جغرافیایی......................................................................................................................36

 

2-3-12). حریم رودخانه­ها.............................................................................................................................37

 

 

2-1). مقدمه: این فصل از تحقیق، ابتدا مفاهیم اساسی و پایه مربوط به توسعه شهری و سپس متغیر­هایی را که، در توسعه فیزیکی شهر نقش دارند مورد بررسی قرار گرفته­اند.

 

 

2-2) مباحث مربوط به توسعه شهری

 

شهر

شهر و شهرنشینی روند اجتماعی برجسته‌ای است که بیشتر موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با محیط و با انسان­های دیگر شده است. در حقیقت تغییر در واکنش‌های انسان‌ها نسبت به هم و نسبت به محیط، به تحول اجتماعی و دگرگونی فضائی امکان داده که نمود عینی آن به صورت یک پدیدة نو که اصطلاحاً (شهر نامیده می‌شود ) نمایان گردیده است. ویژگی­های شهر و مفهوم آن در دوره‌های مختلف تاریخی و مناطق مختلف یکسان نبوده و مفهوم آن در هر دوره و مناسب با هر سرزمینی در مسیر تاریخ تفاوت­هایی را نشان می‌دهد. امروزه تعریف جامعی از شهر که بتواند شامل کلیة شهرهای جهان باشد مشکل­ست، چرا که شهرها به سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی همسان وابسته نبوده و نکات مشترکی بین آنها وجود ندارد. بنابراین هر یک از جغرافیدانان بنا به ادراک و برداشت خود تعریفی از شهر کرده­اند ( فرید، 1382 : 1 ). در واقع شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص که تمرکز جمعیتی نسبتاً پایداری را در درون خود جای می‌دهد، فضاهای ویژه بر­اساس تخصص‌های حرفه‌ای به وجود می‌آورد تفکیکی کما بیش مشخص میان بافت‌های مسکونی و کاری ایجاد می‌کند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید می‌آورد که درون خود خرده فرهنگ‌های بیشماری را حمل می‌کند( فکوهی، 1383: 28-29 ). با این­ همه شهر اجتماعی است با تعداد و تراکم معین و متناسب جمعیت، با بافت و ساختار کالبدی یکپارچه و بهم پیوسته اعم از محلات، کوی‌ها، و یا مناطق مسکونی، فضاهای فرهنگی، بازرگانی، تولیدی، اداری، ارتباطی، کشاورزی و نظایر آنها که اکثریت ساکنان شاغل دائمی آن در مشاغل غیر کشاورزی بکار اشتغال داشته و بر اثر تمرکز تولید و خدمات فرامحلی، کانون سیاسی-اجتماعی، فرهنگی، اداری، مواصلاتی، و مرکز مبادلات اقتصادی و تأمین نیازهای حوزة جذب و نفوذ فضای پیرامون خود نیز می‌باشد ( نظریان،1383: 4-1 ). شهر به مثابه بخشی از سلسله مراتب سیستم فضایی و تقسیمات سیاسی– جغرافیایی هر کشور بر­اساس شاخص­های مختلفی مانند: نوع حکومت، مدیریت، سطح آگاهی، علاقه­مندی اجتماعی و مشارکت مردم در نظام تصمیم­گیری شکل می­گیرد( زاهدی­فر، 1373 : 10 ).

 

 

برنامه­ریزی

بطور کلی از زمانی که بشر برای شناسایی محیط اطراف و تسهیل در امر زندگی و رفع مشکلات و نیازهای خود به تکاپو پرداخت، در حقیقت، دست به یک نوع برنامه‌ریزی زد. در صورتی که بخواهیم تعریفی کلی از برنامه‌ریزی داشته باشیم، می‌بایستی برنامه‌ریزی را عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهترین برنامه‌ها در جهت رسیدن به هدف­های مشخص بدانیم که ممکن است این کوشش‌ها و برنامه‌ها، تا مرحلة نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گامهایی در جهت رسیدن به آن باشد (شیعه، 1381: 85-86 ). برنامه‌ریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور، قبل از بروز وقایع و رویدادها است تا در اموری همچون بهداشت، سلامت، رفاه، آسایش، خوشبختی افراد جامعه، نتایج مطلوبی بدست آید، بدیهی است برای برنامه‌ریزی دقیق می‌توانیم اشتباهات گذشته را جبران نموده و نسبت به آینده هوشیار‌تر عمل کنیم ( هیراسکار، 1376: 14).

برنامه‌ریزی فعالیتی است که بشر از آغاز به آن مشغول بوده است. هیچ اقدامی برای رسیدن به هدف هرچه باشد به نتیجه نمی­رسد، مگر آنکه شامل برنامه­ریزی باشد. اقدامات لازم برای نیل به هدف به طور اصولی از مراحل زیر می­گذرد:

- مشخص کردن هدف‌ها

- انتخاب وسایلی که برای رسیدن به هدف‌ها به کار می‌رود

- به کار بردن این وسایل

این سه مرحله روی هم فرایند برنامه‌ریزی را تشکیل می‌دهند. با توجه به این توضیحات ارائه شده، برنامه‌ریزی را چنین می‌توان تعریف نمود: "تصمیم آگاهانه جهت یافتن راههای مناسب برای رسیدن به مطلوب‌های انسانی و تأمین منابع لازم، برنامه‌ریزی محسوب می­گردد" ( استعلاجی و عبدالرضا مسلمی، 1380: 10 ). برنامه‌ریزی دارای تعاریف زیادی می‌باشد، برای درک بهتر مفهوم برنامه‌ریزی و آشنایی با دیدگاههای دیگر در مورد آن در زیر چند نمونه از آنها ذکر می‌شود:

برنامه­ریزی فرآیندی است آینده­نگر که به شدت تحت تأثیر گذشته و حال است. برنامه‌ریزی دانش علمی و تکنولوژیک را با فعالیت­های ساخت اجتماعی مرتبط می­سازد (Fridman,1987, 38).

 

---

[1] - City